چرا اطفال در زمان رویش دندان های شیری بیقرار و بدخو بوده و وزن از دست میدهند؟
Teething ( رویش دندان های شیری کودک )
اصطلاح Teething محدود شده با خروج دندان های شیری با جمع پرابلم های زمان آن میباشد. که Teething یا پروسه رویش دندان نوزاد یک پروسه فزیولوژیک بوده و اکثر وپزشکان پیامد های آن را حالت طبیعی تلقی مینمایند.
رویش دندان های شیری کودکان مسلما همراه با مقداری درد می باشد ممکن است کودک در این زمان دچار افزایش میزان بزاق و ابریزش دهانی گردد. اغلب کودکان تمایل شدیدی دارند که در این دوران اشیا مختلف را به داخل دهان ببرند و یا حتی مابقی دندان های موجود را به یکدیگر بسایند. ممکن است رویش دندان های خلفی شیری گاهی همراه با گوش درد باشد.
دندان درآوردن نوزاد درواقع به معنای بیرون آمدن جوانه دندان‌های شیری او از پوست لثه است. این جوانه‌ها که از دوران بارداری در فک او تشکیل می‌شوند، از حدود ۴ ماهگی تا ۱ سالگی بیرون می‌زنند. هر کودک ممکن است در یک سالگی یک، تا چهار دندان داشته باشد. معمولا اولین دندان هر کودک در ۶ ماهگی بیرون زده و تا ۲ سالگی داری دو دندان است. اما اینکه اولین دندان در چه سنی در آمده و سرعت به اصطلاح نیش زدن و رشد دندان‌های بعدی چگونه باشد در کودکان مختلف متفاوت است و تاحد زیادی بستگی به وراثت دارد.
گاهی ممکن است یک نوزاد از بدو تولد با یک دندان متولد شود یا در هفته‌های اول پس از زایمان شاهد رشد اولین دندان‌های او باشیم. البته این پدیده بسیار نادر است اما اتفاق خطرناکی نیست. نیش زدن دندان‌ها معمولا با درد و حساسیت زیادی برای نوزاد همراه است که گاهی از چند ماه پیش از رشد اولین دندان نیز آغاز می‌شود. آرام کردن این درد و حساسیت برای اغلب پدر و مادرها یکی از سخت‌ترین کارها است و همگان به‌دنبال موثرترین راه‌کار برای رسیدن به نتیجه هستند. چرا که این درد نوزاد را به‌شدت بیقرار می‌کند و گاهی عوارض دیگری نیز برای او به‌همراه دارد.
روند رشد دندان در نوزادان معمولا از یکی از دو دندان میانی پایین آغاز می‌شود. این دندان ممکن است در چهار ماهگی خود را نشان دهد یا حتی تا ۱۳ ماهگی نیز بیرون نزد که جای نگرانی نیست. گاهی سفیدی دندان در زیرلثه از سه‌ماهگی هم خود را نشان می‌دهد ولی نیش زدن آن تا دو ماه بعد هم اتفاق نمی‌افتد.
علایم و نشانه های رویش دندان در کودکان :
- زیاد شدن بزاق دهان، طوری که کودک قادر به کنترل آن نیست و از دهانش بیرون می‌ریزد.
- تحریک‌پذیری لثه‌ها
- تورم و قرمزی لثه
- تمایل به گاز گرفتن در نوزاد
- بی‌خوابی شبانه
- بی‌قراری
معمولا بی‌قراری‌های کودک با منشاء حساسیت لثه‌ها که ناشی از دندان درآوردن است، با تمایل او به خارش لثه همراه می‌شود. کودک هرچیزی را با شدت به لثه‌ها می‌کشد تا آن‌ها را آرام کند. وقتی چیزی دم دست نیست، از دستان خود برای خاراندن لثه‌هایش کمک می‌گیرد. دندان درآوردن در مواقع شدیدتر علائم دیگری هم دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- تب
- استفراغ
- اسهال
ادرار سوختگی نیز از مواردی محسوب می‌شود که در نوزادان هنگام دندان درآوردن دیده می‌شود. البته باید دقت داشت هنگام مشاهده تب، اسهال یا استفراغ حتما با پزشک مشورت شود. این علائم ممکن است از بیماری دیگری باشد که نیاز به درمان سریع دارد. معمولا تب دندان درآوردن بیشتر از ۳۸ درجه نخواهد شد و زود برطرف می‌شود. همچنین این علائم دندان درآوردن هیچگاه با آبریزش بینی یا سرفه دیده نمی‌شوند. بنابراین درصورت مشاهده هر علامت دیگری در کنار این علامت‌ها و عدم بهبودی آن‌ها پس از ۲۴ ساعت باید سریع با پزشک مشورت کرده در صورت لزوم مراجعه حضوری داشته باشید. باید اضافه کرد از نظر دندان درآوردن باعث تب و اسهال نمی‌شود و این مساله ممکن است نشانی از عفونت‌های دستگاه گوارشی نوزاد ناشی باشد. عفونتی که به دلیل به دهان بردن اشیاء مختلف توسط نوزاد ایجاد شده است.
آرام کردن درد رویش دندان کودک :
لثه های کودک خود را مالش دهید. برای مالیدن لثه کودک از انگشت تمیز یا گاز مرطوب استفاده کنید. این فشار می تواند ناراحتی کودک شما را کاهش دهد.
آن را خنک نگه دارید. یک قاشق سرد یا پستونک سرد می تواند برای لثه های کودک تسکین دهنده باشد. برای جلوگیری از پوسیدگی، این مواد را در مواد قندی فرو نکنید.
حمام گرم و تکان دادن آرام ممکن است به آرامش کودک نیز کمک کند.
می‌توانید یک تکه سبزی سرد مانند هویج به نوزادتان بدهید تا به آن گاز بزند. اما مراقب باشید! اگر نوزاد یک تکه کوچک از هویج را گاز بزند و بخواهد قورت دهد، این احتمال وجود دارد که دچار خفگی شود.
استفاده از برخی پمادهای موضعی مسکن که برای کودکان در این شرایط مجاز هستند نیز یک یا دوبار در روز موردی ندارد. دقت کنید محلول یا پماد انتخاب شده برای نوزادان مناسب و بی‌ضرر باشد.
استفاده از مسکن‌های خوراکی با تجویز پزشک بلامانع است. می‌توان از شربت استامینوفن کمک گرفت. مراقب باشید در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
نویسنده:دکتر معصومه غریب یار
