سینوزیت چیست؟

سینوزیت  (Sinusitis) چیست؟ 

سینوزیت از شایعترین امراض دستگاه تنفسی درتمام دنیا است که معمولا باشروع فصل سرما بیشتر میشود.

از آنجایی که باورهای غلط وعدم آگاهی لازم در مورد بیماری سینوزیت آزار دهنده تر از خود سینوزیت است لازم است تا در این مورد بیشتر بدانیم

سینوس ها اجواف پر از هوا وپوشیده شده با مخاط است که در استخوانهای سر و صورت قرار دارند.

در هر طرف صورت 4عدد سینوس وجود دارد

  - سینوز های فکی که در زیر چشمها ودر استخوان وجه قرار دارد maxillary sinuses

  - سینوز های پیشانی که در بالای چشمها واستخوان پیشانی موقعیت دارد Frontal sinuses

  - سینوزهای اتمویید که بین چشمها وبینی واقع است

  - سینوسهای سفینویید که در مرکز استخوان جمجمه یا زیر غده هایپوفیز یا نخامیه واقع است Sphenoid sinuses

در حالت عادی این سینوس ها مملو از هوا بوده که توسط سوراخهای کوچک بنام اوستیوم با مجرای بینی در ارتباط است که توسط این مجاری تبادله هوایی صورت گرفته وترشحات سینوس ها تخلیه میگردد و هر عاملی که باعث بندش و التهاب این سینوس ها شود، سینوزیت ایجاد می‌گردد.

دلایل التهاب سینوس ها :

۱ـ  ویروس ها ، باکتری‌ها (استرپتوکوک نومونیا، مورکسلا کاتار هالیس وشایعترین آن هیمو فیلوس انفولانزا ) افرادی که به فرط حساسیت یا آلرژی وحتی استما مبتلا هستند ،بدلیل اینکه مخاط سطح سینوسها ملتهب شده وافرازات درست تخلیه نمیشود باعث ایجاد سینوزیت میگردد.

 ۲ـ  پولیپ های بینی ،و انحراف پرده بینی

۳ـ سیگار کشیدن ویا زندگی در هوایی با الودگی شدید

۴ـ آب بازی وشنا کردن در استخر ها و آبهای آلوده

اکثریت سینوزیت ها ویروسی بوده که بدون تداوی بعد از چند روز خود به خود بهبود میابد ودر بسیاری از موارد، ممکن است سینوزیت حساسیتی با سینوزیت التهابی اشتباه شود که معمولا سینوزیت حساسیتی بنام رینیت آلرژیک یاد میشود. و بعضی اوقات ممکن سینوزیت با میگرن نیز اشتباه گرفته شود،که باید دقت لازم صورت گیرد.

سینوزیت از نظر مدت زمان به سه دسته تقسیم شده است :

سینوزیت حاد : که کمتر از چهار هفته بوده که معمول ترین وشایع ترین سینوزیت است که عامل ان ویروس میباشد

سینوزیت تحت حاد : که ممکن 4_الی 8 هفته باشد

سینوزیت مزمن : که بیشتر از 8 هفته را در بر میگیرد

تمام انواع سینوزیت دارای علایم مشترک میباشد اما بعضا علایم سینوزیت ممکن تا طولانی مدت ادامه پیدا کند که دلیل آن میتواند معافیت پایین بدن بیمار ،هوای سرد ،محیط آلوده ویا استفاده از ادویه سرکوب کننده معافیت باشد .

علائم سینوزیت:

احساس درد ویا فشار در پیشانی ،وجه،بینی ،پشت ویا دور چشمها

افرازات چرک زرد ویا سبز رنگ از بینی ویا پشت حلق

کاهش حس بویایی وذایقه

گرفتگی و ابریزش بینی

سر درد هنگام برخواستن از خواب که با خم شدن به طرف مقابل بیشتر میشود

بوی بد دهان

گوش درد واحساس گرفتگی گوشها

حالت تهوع واستفراغ، درد و تورم در ناحیه صورت و احساس سنگین بودن سر

قابل یاد آوری است موجودیت تمامی این اعراض و علایم در یک فرد که دچار سینوزیت است حتمی نبوده و ممکن فرد بیمار دو و یا بیشتر از این علایم را دارا باشد .

درمان :

سینوزیت های ویروسی به خودی خود بعد از مدتی برطرف میگردد و نیازبه استفاده از آنتی بیوتیک ندارد و همچنان لازم به ذکر است که به هیچ عنوان برای پیشگیری ودرمان اولیه نباید از آنتی بیوتیک استفاده کرد.در ابتدا باید دلیلی که منجر به بند آمدن والتهاب سینوسها شده برطرف گردد. مثلا اگر بیمار به آلرژی مبتلا است باید ادویه ضد احتقان وضد آلرژی تجویز گردد.

اما برای سینوزیت های چرکی که از باعث مداخله انتان وباکتری بوجود امده مطابق به دستور پزشک انتی بیوتیک های ذیل  تجویز میگردد.

Ampicillin

Amoxicillin

Co_Amoxicillin

Azithromycin 

ودرموارد عدم نتیجه دهی درمان دارویی، نیاز به عمل جراحی می‌باشد که در این روش از طریق وسیله ای بنام سینوسکوپ ویا اندسکوپی بینی لوله های باریکی وارد مجراهای بینی وسینوس شده ومخاط ملتهب شده وضخیم شده خارج میگردد.

روش های که برای بهبود سینوزیت کمک کننده است :

تنفس هوای مرطوب وگرم. روزانه سه مرتبه بخارات آب جوش انشقاق گردد

دوش گرفتن با آب گرم

حفظ رطوبت دماغ  ( شستن دماغ با آب گرم و نمک ) آب نمک تأثیرات ضد التهابی نیز دارا میباشد

افزایش نوشیدن آب، تا ترشحات بدن وسینوسها رقیق وخارج شود

ورزش به مدت 20 دقیقه روزانه مفید بوده وباعث جریان خون دربدن وسینوس هاوجلوگیری از تورم آنها میکند

تغیر وضعیت در وقت خواب، با گذاشتن دو یا سه بالشت زیر سر هنگام خواب، وبالا قرار گرفتن سرنسبت به تنه، محتویات سینوس ها بهتر تخلیه میشود.

کنترل ادویه مصرفی، بعضی از ادویه های استروژن دار وضد فشار خون،میتواند باعث تورم مخاط بینی ومانع تخلیه ترشحات سینوس ها شود.

اگر این موارد به صورت دقیق صورت گیرد ،کمک زیادی به بهبود بیماری نموده وگاهی اوقات لازم به تداوی دارویی نمی‌باشد.

نویسنده: دکتر معصومه غریب یار.