کاربردهای لاپاراسکوپی
امروزه بسیاری از جراحی‌های رایج را می‌توان به روش لاپاراسکوپی انجام داد. اما اینکه آیا شما کاندید مناسبی برای جراحی لاپاراسکوپی هستید یا خیر بستگی به پیچیدگی وضعیت جسمانی شما دارد. چراکه برخی از شرایط پیچیده ممکن است برای مدیریت نیاز به جراحی بازداشته باشند. بااین‌حال، جراحی لاپاراسکوپی به دلیل مزایایی چون هزینه کمتر و نتیجه‌گیری بهتر، نسبت به روش پیش‌فرض ترجیحی، در فهرست روبه‌رشدی از عمل‌های رایج قرار گرفته است. این لیست شامل:
- برداشتن کیست، فیبروم، سنگ و پولیپ
- برداشتن تومورهای کوچک
- بیوپسی‌ها
- بستن لوله و برگشت آن
- برداشتن جنین در حاملگی‌های خارج از رحمی
- جراحی اندومتریوز
- جراحی ترمیم واژن و مجرای ادرار
- ارکیوپکسی (جراحی ترمیم بیضه)
- رکتوپکسی (ترمیم افتادگی رکتوم)
- جراحی ترمیم فتق
- عمل ضد رفلاکس مری یا فوندوپلیکاسیون
- جراحی بای‌پس معده
- کوله سیستکتومی (برداشتن کیسه صفرا) در موارد سنگ کیسه صفرا
- آپاندکتومی (برداشتن آپاندیس) در موارد آپاندیسیت
- کولکتومی (جراحی برداشتن روده)
- رزکسیون شکم پرینه (حذف رکتوم)
- سیستکتومی (برداشتن مثانه)
- پروستاتکتومی (برداشتن پروستات)
- آدرنالکتومی (برداشتن غده فوق‌کلیوی)
- نفرکتومی (برداشتن کلیه)
- اسپلنکتومی (برداشتن طحال)
- نفرویورترکتومی رادیکال (برای درمان سرطان سلول انتقالی)
- روش ویپل (پانکراتیکودئودنکتومی) در مورد سرطان پانکراس
- گاسترکتومی (برداشتن معده)
- و در نهایت برداشتن کبد.
البته این تکنیک‌های جراحی کم تهاجمی در بسیاری از نواحی دیگر بدن و در خارج از ناحیه شکم و لگن و به روشی مشابه با لاپاراسکوپی نیز انجام می‌شوند اما اصطلاحات آن عناوین دیگری هستند.
به‌عنوان‌مثال، در حفره قفسه سینه، جراح ممکن است از یک توراکوسکوپ برای مشاهده ریه‌های شما – از طریق ایجاد یک برش سوراخ کلید – استفاده کند یا در ناحیه زانو، ممکن است از آرتروسکوپ به همین منوال استفاده کند. در کل اسکوپ‌ها در مورد هر قسمت از بدن که به درمان آن پرداخته می‌شود نام‌های متفاوتی به خود می‌گیرند، ولی همه آن‌ها نسخه‌های اصلاح شده یک چیز هستند.
تعدادی از مزیت های روش لاپاروسکوپی در مقایسه با عمل جراحی باز:
- کاهش خونریزی، که احتمال نیاز به دریافت خون را کاهش می دهد.
- کاهش چشمگیر عارضه چسبندگی: ایجاد چسبندگی در جراحی های لگن و شکم عارضه ای بسیار شایع است. این عارضه می تواند برای بانوان ناباروری را ایجاد کند، به علاوه که عوارضی مانند اسنداد روده و درد های شکمی را نیز به دنبال خواهد داشت. عارضه چسبندگی در جراحی باز به دلیل برخورد با دستگاه های جراحی و همچنین تماس با محیط خارج بسیار شایع است. اما در جراحی به کمک لاپاراسکوپی این عوارض به حداقل می رسد.
- برش کوچک تر با چاقوی جراحی که درد را کمتر و زمان بهبودی زخم را کوتاه تر می کند: مهم ترین مزیت این روش همین کوچک بودن اسکار است که موجب تسریع بهبودی بیمار در مقایسه با جراحی باز است. زخم های کوچک نیم تا یک سانتی متری هم سریع تر خوب می شوند هم جای زخمی باقی نمیگذارند. از طرفی بیمار با درد کمتری مواجه است که در نتیجه می تواند سریع تر در حدود چند روز به فعالیت های عادی خود برگردد. این در حالی است که در جراحی باز بیمار برای بهبودی به چندین هفته زمان و بستری شدن در بیمارستان، نیاز دارد.
- درد کمتر که سبب می شود بیمار کمتر به داروهای مسکن نیاز پیدا کند .
- کاهش خطر عفونت : این عارضه نیز در جراحی های باز به چشم می خورد که دلیل آن ایجاد برش عمیق و امکان سرایت عفونت به بافت بدن است. در صورتی که در جراحی به وسیله لاپاراسکوپی برش های اندک میزان ابتلا به عفونت را به طرز چشمگیری کاهش خواهد داد. اندام های داخلی بدن کمتر در معرض عفونت قرار می گیرند. عفونت کمتر زخم ها کوچک هستند و در حین عمل بافت های بدن ارتباط ناچیزی با محیط خارج دارند لذا خطر ایجاد عفونت بسیار کاهش می یابد
عوارض لاپاراسکوپی :
جراحات تروکار
از آنجایی که تروکار اصلی ممکن است کورکورانه و قبل از قرار دادن لاپاراسکوپ وارد محل عارضه شود، ممکن است باعث بروز عوارض نادر اما جدی زیر شود:
- آسیب عروق خونی
- مشکلات گوارشی و آسیب به روده
- آسیب عصبی
- فتق محل پورت (پورت راه نجات بیماران مبتلا به سرطان از آنژیوکت‌های مکرر است)
برخی از افراد ممکن است به گاز دی اکسید کربنی که برای باد کردن حفره شکمی در روش لاپاراسکوپی استفاده می‌شود واکنش نامطلوبی نشان دهند. از این رو، بیماران قبل از جراحی از نقطه نظر هر گونه بیماری قلبی- ریوی که آن‌ها را در معرض خطر عوارضی چند قرار می‌دهد غربالگری می‌شوند. این عوارض عبارت اند از:
- هایپرکاپنی (احتباس گاز دی اکسید کربن)
- پنوموتوراکس (جمع شدن یا روی هم افتادگی بخشی از ریه یا تمام قسمت‌های آن)
- آمفیزم زیر جلدی یا مدیاستن (محبوس شدن هوا در زیر پوست یا حفره قفسه سینه)
- هیپوترمی (ورود گاز دی اکسید کربن سرد به حفره شکم که از قبل گرم نشده باشد)
نویسنده: ذکتر معصومه غریب یار.
